Kediler, ev ortamlarını sahiplerine göre şekillendiren sevilen evcil hayvanlardır. Ancak yırtık yastıklar, halılar ve kanepeler, kedilerin kendilerini rahatlatmak için kullandıkları tırmalama içgüdülerinin bir sonucudur. Son araştırmalar, bu tırmalama alışkanlığının aslında stres kaynaklı olabileceğini ve evdeki küçük çocukların bu stresi tetikleyen en önemli unsurlardan biri olduğunu ortaya koymuştur.
Ankara Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, Fransa’dan 1.200’den fazla kedi sahibi, evcil hayvanlarının günlük davranışları, kişilik özellikleri ve istenmeyen tırmalama alışkanlıkları hakkında bilgi vermiştir. Bulgular, evde çocukların varlığının, yüksek düzeyde oyun ve gece aktivitesinin, kedilerin tırmalama eğiliminde önemli bir artışa katkıda bulunduğunu göstermektedir.
Bilim insanları, bu faktörlerin kedilerin stres düzeylerini yükselterek tırmalama davranışlarının artmasına neden olabileceğini ileri sürmektedirler. Örneğin, evde küçük çocukların bulunması, kedilerde kaygı ve güvensizlik duyguları yaratabilir ve bu da onların daha fazla tırmalamaya yönelmelerine neden olabilir.
Stresle bağlantılı olabilecek bir başka faktör de oyunculuktur. Kediler uzun süre oyun oynadıklarında, kesintisiz uyarılma stres düzeylerini yükseltebilir. Gerilim seviyeleri, saldırgan veya rahatsızlık verici davranışlar olarak tanımlanacak düzeye ulaştığında, kediler aşırı tırmalama eğilimi gösterebilirler.
Araştırmacılar, kediler için özel olarak tasarlanmış tırmalama direklerini, evcil hayvanların sıklıkla geçtiği veya dinlenmeyi tercih ettikleri alanlara yakın yerlere yerleştirerek mobilyaların tırmalanmasını azaltabileceğini vurgulamaktadırlar. Ek olarak, kedilere güvenli saklanma alanları sağlamak, yüksek gözlem noktaları ve bol miktarda oyun fırsatı sunmak stresi azaltabilir ve kedileri daha yapıcı faaliyetlere yönlendirebilir.
Bu çalışma, evde çocukların varlığı, kedilerin kişilik özellikleri ve aktivite seviyeleri gibi belirli faktörlerin tırmalama davranışının kapsamını önemli ölçüde etkilediğini ortaya koymaktadır. Bulgular, evcil hayvan sahiplerinin tırmalama sorununu çözmek için oyun seanslarını uyarlayabileceklerini ve tırmalama direklerini uygun yerlere yerleştirebileceklerini göstermektedir. Bu yaklaşımlar, hem kediler hem de sahipleri için daha uyumlu bir yaşam ortamı yaratmaya yardımcı olabilir.
