Helikopter Ebeveynliğin Zararları
Çocuklarının her hareketini kontrol eden ve onları sürekli denetleyen ebeveynlere “helikopter ebeveyn” denir. Bu ebeveynler, çocuklarına neredeyse hiç nefes alma alanı bırakmazlar.
Özel bir üniversitede İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. T. Gül Şendil, helikopter ebeveynlere uyarılarda bulundu.
Prof. Dr. Şendil, “Ebeveynler genellikle bunu ‘çocuklarının iyiliği için’ yapıyorlar. Ancak araştırmalar, helikopter ebeveynliğin çocukların ruh sağlığından kariyer seçimlerindeki başarılarına kadar pek çok alanda ciddi sorunlara yol açtığını gösteriyor” dedi.
Kaygıyı Artırıyor
Helikopter ebeveynliğin çocuklarda kaygı ve depresyon riskini artırdığına dair birçok çalışma yapılmıştır. Aşırı kontrol, çocuklarda özgüven eksikliğine ve duygusal strese neden olur. Örneğin bir araştırmaya göre bu tarz ebeveynlik, çocuklarda “mükemmeliyetçi” bir yapı oluşturur. Bunun sonucu olarak çocuklar kendilerini sürekli baskı altında hisseder ve asla yeterince iyi olmadıklarını düşünürler.
Okul Başarısını Düşürüyor
Bazı ebeveynler çocuklarının eğitim hayatına da müdahale ederler. Prof. Dr. Şendil, “O kadar müdahale ederler ki bu durum, çocuğun ders çalışma isteğini bile olumsuz etkiler. Çocuklar, ders çalışmayı bir ‘zevk’ değil, sadece anne babasını memnun etmek için yaptıkları bir görev olarak görürler. Bu da uzun vadede akademik başarının düşmesine yol açar. Bu çocuklar kariyer seçimlerinde daha kararsız olurlar.”
Bağımlılığa Neden Olabilir
Ebeveynlerin çocuklarını her konuda korumaya çalışırken onların bağımsızlık geliştirme şansını ellerinden aldıklarına dikkat çeken Prof. Dr. Şendil, “Bu durum, bazı çocuklarda riskli davranışların ortaya çıkmasına neden olabilir. Örneğin, bir araştırmada aşırı kontrol edilen gençlerin daha fazla alkol kullandığı tespit edilmiş. Çünkü bu gençler, bağımsızlıklarını kanıtlamak için farklı yollara başvururlar.”
İlişki Problemlerine Yol Açabilir
Aşırı müdahaleci ebeveynlerin çocuklarının arkadaşlık ve romantik ilişkilerde de kendilerini yeterince başarılı hissetmediklerini söyleyen Prof. Dr. Şendil, “Çocuklar, kendi kararlarını almakta zorlandıkları için sosyal çevrelerinde bağımsız bir birey gibi hareket edemezler. Bu da uzun vadede ilişki problemlerine yol açar” dedi.
Ebeveynlere Tavsiyeler
Prof. Dr. Şendil, helikopter ebeveynlere şu tavsiyelerde bulundu:
