Fransa merkezli lüks mallar devi LVMH’ye bağlı Dior markalı çantaların fiyatlandırması merak uyandırdı. İtalya’da yürütülen bir soruşturma, Dior tedarikçilerine yapılan polis baskınlarında ortaya çıkan çarpıcı gerçekleri gözler önüne serdi: Dior’a 53 Euro’ya (57 dolar) mal olan bir çantanın mağaza satış fiyatı 2.600 Euro’ya (2.780 dolar) ulaşıyor.
İnsan Hakları İhlalleri ve Yasa Dışı Çalışmalar
Milano savcıları, Dior’un tedarikçilerinin çalışma koşulları ve teknik yeterlilikleriyle ilgili gerekli önlemleri almadığını iddia ediyor. Soruşturma, fabrikalarda işçilerin uyuduğunu, üretimin yedi gün yirmi dört saat sürdüğünü ortaya çıkardı.
Ayrıca Dior’a taşeronluk yapan Çinli firmaların Çin’den işçi getirdiği, bazılarının ülkede kaçak olarak kaldığı veya gerekli çalışma belgelerine sahip olmadığı anlaşıldı. Soruşturma, yapıştırma ve fırçalama bölümlerinde güvenlik önlemlerinin ihmal edildiğini ve işçileri daha hızlı çalışmaya zorlamak amacıyla makinelerdeki güvenlik cihazlarının söküldüğünü ortaya çıkardı.
Yüksek Kar, İşçi Sömürüsü
LVMH, konuyla ilgili açıklama yapmaktan kaçınırken, mahkemenin Dior’dan çalışma koşullarını iyileştirmesini talep ettiği bildirildi. Soruşturma, lüks markaların yüksek kar elde etmek için tedarikçilerinin işçi haklarını ihlal ederek işçi sömürüsüne göz yumduğunu gösteriyor.
Benzer Soruşturmalar Başlatıldı
İtalyan Armani şirketi de benzer bir soruşturma kapsamında incelemeye tabi tutuluyor. Armani’nin 1.900 dolara sattığı bir çantayı taşerona 99 dolara ürettirdiği ortaya çıktı ve mahkeme Armani’den de tedarikçileriyle ilgili önlem almasını istedi.
Lüksün Arka Yüzü
Savcılar, lüks markaların piyasada kalmak için işçi haklarını ihlal etmeye tolerans gösterdiğini, yasalara uyanların ise rekabette dezavantajlı duruma düştüğünü vurguluyor.
LVMH’nin çevre ve sosyal sorumluluk raporuna göre, şirket 2023 yılında 2.621 tedarikçiyle çalıştı ve 1.725 denetim gerçekleştirdi. Ancak bu denetimlerin gerçek boyutu sorgulanıyor.
LVMH CEO’su Bernard Arnault, 201 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin üçüncü kişisidir. Dior’un CEO’su ise Arnault’nun kızı Delphine Arnault’dur.
Sonuç
Dior skandalı, lüks tüketim endüstrisinin karanlık yüzünü ortaya koyuyor. Yüksek kar marjlarının arkasında, işçi haklarının ihlali ve insan sağlığına yönelik tehlikeler yatıyor. Lüks markalar, sorumluluklarını yerine getirmeli ve tedarik zincirlerini şeffaflaştırmalıdır. Tüketiciler de satın aldıkları ürünlerin etik açıdan üretildiğinden emin olmalıdır.
