ABD’nin Pennsylvania eyaletindeki Philadelphia Çocuk Hastanesi’nin bilim insanları, aşırı prematüre doğma riskiyle karşı karşıya olan bebekler için çığır açan bir çözüm ortaya attı: Yapay rahim.
Yapay rahim veya resmi adıyla “yeni doğan gelişimi için rahim dışı ortam”, bir fetüsü döllenmeden doğuma kadar büyütmeyi hedeflemiyor. Bunun yerine, aşırı prematüre doğan ve hayatları boyunca sağlık sorunlarıyla boğuşan bebeklerin hayatta kalma şansını artırmayı amaçlıyor.
Sağlıklı bir hamilelik yaklaşık 40 hafta sürer ve 37. haftadan itibaren bebekler zamanında dünyaya gelmiş kabul edilir. Ancak bazı durumlarda, annede veya bebekte oluşan sorunlar nedeniyle bebeklerin erken doğması gerekebilir.
Son yıllarda yenidoğan bakımındaki ilerlemeler sayesinde birçok prematüre bebek hayatta kalıyor. Ancak 22. haftada doğan bebeklerin yalnızca %30’u yoğun bakımda tedaviyle yaşama tutunabiliyor.
Bu bebekler genellikle kalp, akciğer, sindirim ve beyin gibi organlarının düzgün çalışmadığı ciddi sağlık sorunları yaşıyor. Ayrıca Nekrotizan Enterokolit (NEK), enfeksiyon ve beyin felci gibi kısa ve uzun vadeli rahatsızlıklarla karşı karşıya kalma riskleri yüksek.
Yapay rahim ve plasenta, bebeklerin hayatını kurtarmak için tasarlanan oksijen ve solunum desteği gibi teknolojilerin neden olduğu akciğer hasarını engellemeyi amaçlıyor. Bu teknolojiler, bebeğin ilk nefesini alana kadar fetüsün güvenli bir ortamda büyümesine olanak sağlayacak.
Yapay rahim teknolojisi üzerinde çalışan üç ana ekip var. Üçü de mevcut “Ecmo” tedavisinden ilham alıyor. Ecmo’da, hastanın kanı dışarıya pompalanır, oksijen eklenir ve daha sonra vücuda geri verilir.
Yapay rahim deneyleri şu ana kadar sağlıklı kuzu fetüsleri üzerinde yapılıyor. Ancak aşırı prematüre bebekler, genellikle annede veya bebekte oluşan sağlık sorunları nedeniyle erken doğuyor ve tedavileri daha zor.
Yapay rahim teknolojisi etik tartışmalar da beraberinde getiriyor. Bazı durumlarda, bebekleri hemen cihaza nakletmek için göbek kordonuna sıvı borusu takılması gerekebilir. Bu, normal doğum yapabilecek annelerin sezaryen yaptırmalarına neden olabilir.
Ayrıca, bebeklerin normal tedavide nasıl performans göstereceğinin değerlendirilmesi için bir fırsat vermediği için endişeler var.
Yapay rahim teknolojileri henüz geliştirme aşamasındadır, ancak beklenmedik bir şekilde erken doğuma giren ebeveynler için umut verici bir kurtarıcı olabilir. Bununla birlikte, teknolojilerin başarılı bir şekilde uygulanması için etik tartışmaların dikkatlice değerlendirilmesi gerekiyor.
