Cumhurbaşkanlığı sistemine geçişin ardından 2018’den bu yana emekliler, ciddi bir gelir kaybı yaşayarak adeta sefalete sürüklendi. Emeklilerin 2018’deki refah seviyelerine yeniden ulaşabilmeleri için, en düşük memur emekli aylığının 12 bin 920 liradan 23 bin 608 liraya, en düşük işçi emekli (2000 yılı öncesi) aylığının ise 10 bin 478 liradan 16 bin 642 liraya yükseltilmesi şarttır.
En Düşük Memur Emekli Aylığına Ciddi Zam Gerekli
2018’de en düşük memur maaşı 2 bin 857 lirayken, en düşük memur emeklisi aylığı 1 bin 878 liraydı. En düşük memur emeklisinin geliri, en düşük memur maaşının yüzde 69’unu oluşturuyordu. Geçen altı yılda en düşük memur emeklisinin aylığı yüzde 553 artarak 12 bin 920 liraya ulaştı. Ancak aynı dönemde en düşük memur maaşı yüzde 1.098 oranında artarak 23 bin 215 liraya çıktı. Bu artış, en düşük memur ile en düşük memur emeklisi arasındaki gelir farkını yüzde 69’dan yüzde 38’e düşürdü.
Memur ile memur emeklisi arasındaki gelir farkının 2018’deki düzeye gelebilmesi için en düşük memur emekli aylığının 12 bin 920 liradan 23 bin 608 liraya çıkarılması gerekiyor. Bu, en düşük memur emeklisine 10 bin 688 lira seyyanen zam yapılması anlamına geliyor.
İşçi Emeklilerinin Mağduriyeti de Hat Safhada
2018 yılında 2000 yılı öncesi emekli olan işçiler 1.564 lira, 2000 yılı sonrası emekli olan işçiler ise 939 lira aylık alıyordu. Günümüzde işçi emeklileri sırasıyla 10 bin 478 lira ve 10 bin lira aylık alıyor. 2000 öncesinde emekli olan işçi emeklilerinin 2018’in asgari ücret dengesine eşitlenmesi için bugün 10 bin 478 lira yerine 16 bin 641 lira aylık almaları gerekiyor.
Seyyanen Zama İhtiyaç Var
Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiği 2018’den bu yana memur emeklileri memur maaşlarına göre, işçi emeklileri de asgari ücrete göre ciddi oranda gelir kaybı yaşadı. Bu kayıp, emeklileri ilerleyen yaşlarına rağmen haklarını aramaya zorladı. Emeklilerin 2018’deki gelir düzeylerine ulaşabilmeleri için seyyanen zam uygulanmalı ve temmuz ayında da eşit oranlarda zam yapılmalıdır. Eğer temmuzda seyyanen yerine yine oransal zamlarla yetinilirse, gelir farkı daha da büyüyecek ve emeklilerin mağduriyeti devam edecektir.
Emeklilerin geçim sıkıntısı çekmeden, insan onuruna yaraşır bir yaşam sürebilmeleri için talepleri karşılanmalı ve refah seviyeleri iyileştirilmelidir. Hükümet, emeklilerin mağduriyetinin giderilmesine yönelik acil adımlar atmalı ve hakkaniyetli bir düzen sağlamalıdır.
