Türkiye Hava Durumu
Geçtiğimiz günlerde Türkiye’yi vuran soğuk sistem, şiddetli rüzgarlar ve sağanak yağışlarla güney ve batı kıyılarını etkisi altına aldı. Bu sistem, mevsimin en verimli yağışlarını da beraberinde getirdi.
Bu hafta, hava önce ülkenin batısında, ardından iç ve doğu bölgelerinde açıyor. Güneşli bir 5 gün geçireceğiz ancak geceleri ayaz derin hissedilecek. Şehirler arası yollarda yarın geceden itibaren buzlanma yaşanacak ve yaklaşan yüksek basınç alanı ile rüzgarlar daha zayıf esince karışım azalıyor. Bu durum özellikle büyük şehirlerde hava kalitesini düşürürken gelecek günlerde etrafta öksüren insan sayısı artabilir. Son 7 gündür yüksek seyreden hava kalitesini bu hafta kaybediyoruz.
İstanbul’da 31 Aralık gündüzü az bulutlu ve güneşli, gecesi kuru soğuk havayla geçecek. Bir süredir yağmur altındaki Marmara’da bölgenin batısından itibaren hava açmaya başlıyor. Hissedilen sıcaklıklar İstanbul’da yarından itibaren 12 ila 15°C’ye yükseliyor. İzmir’de bu hafta sıcaklıklar artıyor, Cuma gününe doğru İzmir 15 ila 18°C’ye tırmanıyor, şehirde gökyüzü çoğunlukla güneşli olacak. Karadeniz kıyıları ile Doğu Anadolu yarından itibaren güneşi daha uzun görüyor.
Ankara’da gecenin sisli ve puslu havası bu hafta daha açık olacak. Gündüz 5°C olan sıcaklık gece -2°C’ye kadar iniyor. Yağışlar ülkeden ayrılmak üzere fakat 6-7 Ocak tarihleri batıdan doğuya yağmurlu 2 gün daha yaşayabiliriz. Ardından hava birkaç gün için ısınırken 9 Ocak’tan itibaren Türkiye’yi etkilemesi beklenen soğuk sistem, son tahminlere göre Batı Trakya (ve Bulgaristan-Yunanistan-Kuzey İtalya çevresine) kuvvetli kar yağışları getirecek görünüyor. Henüz İstanbul özelinde hala kar yağışı beklentimiz olmasa da Balkanların Türkiye’ye yakın geniş alanlarında kuvvetli kar yağacak görünüyor. Biraz daha doğuya, yani Edirne-Kırklareli-İstanbul hattına da kar olasılıkları beliriyor. 10 günden uzun vadeli meteorolojik tahminler, hele de kıyı merkezler için kar tahmini oldukça isabetsiz olabiliyor. Yani tamamen farklı, güneşli bir 9-10 Ocak dahi yaşanabilir. Marmara Bölgesi ve aslında pek çok bölge için önemli olan bu kış yağış kaydedebilmek, üstümüzden geçen son alçak basınç alanı sayesinde uzun süreli yağmurlara kavuştuk.
Kar severler ve meteoroloji meraklılarına ufak bir not olarak: İstanbul gibi kıyı merkezlere doyurucu miktarda kar yağması için hava sıcaklığının yer seviyesinde 2°C civarına düşmesi, tercihen 0°C’ye yaklaşması hatta 0’ın altına düşmesi gerekir. Fakat sadece sıcaklığın düşük olması yeterli olsaydı Ankara’da her gece kar yağıyor olurdu. Yağışın, yer seviyesinde de yeteri kadar soğuk havayla buluşması nadir gerçekleşiyor. Doğu Karadeniz’de 2 metre kar yağarken Giresun-Batum-Soçi-Karadeniz açıklarında dönüp duran bir alçak basınç, Karadeniz’in dağlarına doğru bol su buharı süpürüyordu. 1000 metre rakımdan itibaren hava sıcaklığı 0°C’nin altında kalınca bölge yoğun kar biriktirdi. Alçak basınç alanı 2-3 günlük ömrünü tamamlayınca o esintiler, yukarı seviyelere taşınan su buharı kaynağı da kesildi, sistem çalışmaz hale geldi ve meteorolojik ömrünü tamamladı.
İstanbul’un uzun süreli ve her ilçeyi beyazlatan kar yağışları alabilmesini mümkün kılan çeşitli avantajlar var. Kışın soğuk hava rotalarında yer alıyor ve Karadeniz gibi bir su buharı kaynağına sahip. Ancak İstanbul’un dezavantajları son kışlarda öne çıktı. Bugün 12-13°C olan yüzey suları ile çevrilen şehri 0°C’ye yaklaştırmak kolay değil. 20 milyon insan faaliyeti ve sanayii, her türlü enerji harcayan makine ve otomobiller kısaca ısı adası üretiyor. Yine de kutupsal kökenli soğuk sistemler uygun basınç yerleşimleri, havayı itici dinamikler oluştuğunda o kutup soğukları Türkiye kıyılarına kadar ulaşabiliyor, kar getirebiliyor. Ancak ısı adasının ılıman etkisi, her seviyede yeterince soğuk ve kararlı bir sistemi durduramıyor bunun yakın geçmişte örnekleri var, İstanbul’a son 15 yılda birkaç kez yarım metre kar yağdı.
Bu kışın tahminlerinde ise önce Ocak ayının ikinci haftası, ardından son günleri soğuk ve yağışlı geçebilir. İstanbul’a ne zaman kar yağacağı 4-5 gün kalana kadar belli olmadığı gibi, bazı durumlarda 1 gün kala bile tahminlerdekinin gerçekleşmedi görülür. Bu gerçekler ve veriler ışığında, İstanbul’a 10-12 gün önceden kar tahmini yapıp “KAR GELİYOR” demek yanıltıcı olduğu gibi insanların kar heyecanından faydalanmak, onları hayal kırıklığına uğratmak anlamına gelir. En azından bizim için, kar haberini vermeyi, tahminlerin tutmasını en çok isteyenler için. Şimdilik güneşli haftanın tadını çıkarmalı, hafta sonu yeni yağmurlar ve daha soğuk hava görünüyor.
Yılbaşında Türkiye’de yağışsız ve kar göremediğimiz bir akşam olacak ama özellikle Marmara ve Ege Bölgeleri, dağlarında bir miktar kar biriktirdi. Ocak ayının da bereketli, afete dönüşmeden sağlıkla geçmesi dileğiyle. Mutlu yıllar.
