Türkiye’nin İhracatta Rekabet Gücünü Kaybetmesi
Türkiye’nin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü kaybetmesi, bazı sektörlerde önemli ihracat kayıplarına neden oldu. 2024’ün ilk yarısında ihracat yıllık %2 artarak 125,4 milyar dolara ulaştı. Ancak deri, zeytin ve zeytinyağı, hazır giyim ve konfeksiyon, çimento ve mücevher gibi sektörler “ihracatın kaybedenleri” olarak öne çıktı.
En büyük ihracat düşüşü deri ve deri mamulleri sektöründe yaşandı. 2023’ün ilk 6 ayında 1 milyar doları aşan ihracat yapan sektör, bu yılın aynı döneminde %26,7’lik bir kayıp yaşayarak ihracatını 750 milyon dolara düşürdü.
Hazır giyim ve konfeksiyon sektöründe de ihracat kaybı %12,8’e ulaştı. Sektörün 2023’ün ilk altı ayındaki 9,9 milyar dolarlık ihracatı, bu yılın ilk altı ayında 8,7 milyar dolara geriledi.
Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri sektörü de ihracatın kaybedenleri arasında yer aldı. Geçen yılın yarısında 2,3 milyar dolarlık ihracata imza atan sektörün ihracatı, %9,4’lük bir düşüşle 2,1 milyar dolar oldu.
Mücevher sektöründeki ihracat kaybı ise %8,7’ye ulaştı. Sektör, 2023’ün ilk altı ayında 3 milyar doları aşan ihracat yaparken, bu yılın ilk yarısındaki ihracatı 2,7 milyar dolarda kaldı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatın 6 aylık verilerini Türkiye’nin rekabet gücünü önemli ölçüde kaybettiğini belirterek değerlendirdi. Gültepe, ihracatın yüksek maliyet-düşük kur kıskacında sıkıştığını söyleyerek, “2024 için öngördüğümüz 267 milyar dolarlık hedefe ulaşmamız bile zor görünüyor” dedi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat da “Kuru sürekli artırarak, TL’yi devalüe ederek rekabetçi olmamız mümkün değil” ifadelerini kullandı.
Zeytinyağında %22,3’lük Düşüş
Ticaret Bakanlığı, artan dış talep ve dünya fiyatlarının yurt içi tüketici fiyatlarını olumsuz etkilemesi nedeniyle dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına son 3 yılda 4 kez yasak getirmişti. Türk zeytinyağı sektörünün yasağın kaldırılmasını talep etmesi üzerine Bakanlık, 1 Kasım 2024 tarihine kadar 50 bin ton kota verildiğini açıklamıştı.
Bu karar, zeytin ve zeytinyağı sektörünün ihracatında %22,3’lük bir düşüşe neden oldu. Geçen yılın ilk altı ayında 559 milyon dolarlık ihracat yapan sektörün, bu yılın aynı döneminde ihracatı 434 milyon dolara geriledi.
