Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), mahkeme kararlarına rağmen enflasyonu ölçtüğü madde fiyatlarını gizlemeye devam ettiği ortaya çıktı. Gazeteci Alaattin Aktaş, TÜİK’in kendi verilerini kullanarak gizlenen fiyatlara ulaştı ve kurumun hesaplamalarının piyasa gerçeklerinden hayli uzak olduğunu gösterdi.
TÜİK’e göre, özel doktor muayenelerinin başlangıç fiyatı 34 TL olarak hesaplanıyor. Ancak gerçekte bu fiyat 4.000-5.000 TL civarında. Vatandaşların artık yiyemez hale geldiği pide, TÜİK’in sepetinde 98 TL’den satılıyor. Fiyatı 300 TL’ye yükselen pide, enflasyon hesabında neden bu kadar düşük gösteriliyor?
TÜİK’in enflasyon sepetindeki kiralık evlerin fiyatı ise 5.845 TL. Ancak vatandaşlar, bu fiyata ev bulmanın imkansız olduğunu biliyor. Makarna, dana eti, kuzu eti ve tavuk eti de TÜİK’in hesabında gerçek fiyatlarından çok düşük değerlerle yer alıyor.
TÜİK’in enflasyon hesabını gerçekçi olmayan fiyatlarla yapması, halkın satın alma gücünün yüksek gösterilmesine neden oluyor. Enflasyonun düşürülmesi, milyonlarca memur, emekli ve işçinin maaş zammının erimesini beraberinde getiriyor.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) da fiyat artışlarını hesaplıyor, ancak TÜİK’ten giderek ayrışan veriler elde ediyorlar. Örneğin, TÜİK haziran ayı enflasyonunu aylık %1,64, yıllık %71,6 olarak açıkladığı sırada ENAG, aylık enflasyonu %4,27, yıllık enflasyonu ise %113,1 olarak hesapladı.
DİSK, TÜİK’in gizli fiyat politikasını mahkemeye taşımış ve davayı kazanmıştı. Ancak TÜİK, mahkeme kararına uymayarak kendi belirlediği fiyatlarla manipüle edilmiş enflasyon hesaplarını açıklamaya devam etti.
“Örneğin, TÜİK’e göre 2022 Nisan ayında muayene ücreti 28 liraymış. O günden bu yana muayene ücreti nasıl olduysa sadece yüzde 19 artmış. Dolayısıyla bu hesap üzerinden TÜİK’in bugün doktor muayene ücretini 34 lira olarak dikkate aldığını, hesaplamasını bu fiyata göre yaptığını anlıyoruz,” diyor Gazeteci Alaattin Aktaş.
TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya, 34 liralık muayene ücretiyle ilgili olarak, “Çok sayıda muayene ücreti var. Özel de var, kamu da var. Toplumun büyük bölümü devlet hastanesinde muayene oluyor. Biz ortalama fiyatları alıyoruz” dedi.
Çetinkaya, 2,5 liralık yumurta fiyatı için ise, “30’lu yumurta tüketimi yüzde 90’ın üzerinde ve ortalama fiyatı 2,7 TL. Gezen tavuk yumurtanın fiyatı 5 TL. Ancak benim de kullandığım gezen tavuk yumurtası tüketimi yüzde 10’ların altında. Haliyle ortalamasının 2,5 lira olması normal” ifadelerini kullandı.
CHP Ankara Milletvekili Deniz Demir, TÜİK binasının önünde yaptığı açıklamada, “Türkiye İstatistik Kurumu’nun enflasyonu hesaplamak için baz aldığı fiyat listesini görünce şok geçirdim. Bu kadar da olmaz artık. Bu fiyat tablosuna göre, uzman doktor muayene ücreti 34 TL, fakat eczaneye gidip bir kutu Aspirin almak istediğinizde fiyatı 81 TL. Makyajlı enflasyon rakamlarına bakınca aklımızla resmen alay ediyorlar” dedi.
Ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir ise, “Asıl görevi halkın refahını düşünmek olan ekonomi yönetimi yine enflasyonu TÜİK eliyle düşürmekten vazgeçmeli” dedi.
TÜİK eski Başkanı Birol Aydemir, “TÜİK, bir taraftan madde fiyatlarını halktan gizleyerek diğer taraftan fiyat derlemelerinde çifte yöntemler uygulayarak inanılırlığını tümden yitirdi” dedi.
Aydemir, “TÜİK’in yanlış hesaplamaları 85 milyonun hakkını yiyor. Buna göz yuman siyasiler de kul hakkına giriyor. Verileri yanlış açıklayan bürokratlarla buna göz yuman siyasilerin soruşturma geçirip cezalandırılması gerekir” ifadelerini kullandı.
Aydemir, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in verileri düzeltmek yerine güvensizliği beslediğini söyledi.
TÜİK’in şeffaf olmayan yaklaşımı nedeniyle millete ihanet edildiğini belirten Aydemir, “Verileri yanlış açıklayan bürokratlarla buna göz yuman siyasilerin soruşturma geçirip cezalandırılması gerekir. Açıkça işlenen bu suçun 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası var” dedi.
