Sivrisinekler: Hastalık Yayıcıdan Aşı Taşıyıcısına
Sivrisinekler uzun zamandır insanlık için hastalıkların yayılmasıyla ilişkilendirilmiştir. Ancak bilim insanları, onları aşı taşıyıcılarına dönüştürerek bu döngüyü tersine çevirmenin yollarını araştırıyorlar.
Genetiği Değiştirilmiş Sivrisinek Aşıları
Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndaki araştırmacılar, sıtmaya neden olan paraziti genetiği değiştirmiş bir formu kullanan bir aşı geliştirdiler. Bu parazitler, insan karaciğer hücrelerini enfekte edip çoğalırlar, ancak daha sonra gelişmeyi durdurarak kan dolaşımına parazit salmazlar. Bunun yerine, bağışıklık sistemini uyardırmak için antijenler salgılarlar.
Test Sonuçları
Araştırmacılar, aşıyı 43 gönüllü üzerinde test ettiler. Deneğin hiçbirinde kan evresi enfeksiyonu görülmedi, bu da yaklaşımın güvenli olduğunu doğruladı. Sonraki aşamada, aşılanan gönüllülerin yüzde 89’u değiştirilmemiş sıtma parazitleriyle enfekte olmayı başardı, normal sivrisinek ısırıklarına maruz kalanlar ise sıtmaya yakalandı.
Gelecek Araştırmalar
Bu çalışma, sivrisinek ısırıklarının aşı uygulamak için kullanılabileceğini göstermektedir. Gelecekte, genetiği değiştirilmiş sivrisinekler sıtma bölgelerine salınarak popülasyonlara düzenli aşı desteği sağlayabilir. Bu, soğutma zincirlerine veya özel sağlık personeline ihtiyaç duymadan aşılamaya olanak tanır.
Zorluklar
Bu yöntemin yaygınlaşması için bazı zorluklar vardır. Genetiği değiştirilmiş parazitleri sivrisineklere sokmak zahmetli bir süreçtir. Ayrıca, parazitlerin yaşam döngüsü nedeniyle, bu yöntem muhtemelen diğer aşı türleri için uygun olmayacaktır.