Atasözleri ve Anlamları
Atasözleri, hayatın çeşitli yönlerini gözlemleyerek kalıplaşmış sözlerdir. Geçmişten gelen bu sözler, çoğunlukla mecazi anlamlar içerir ve doğrudan söylenmek isteneni değil, ima edileni anlatırlar. İşte bazı yaygın atasözleri ve anlamları:
-
Abanın kadri yağmurda bilinir. Her şeyin değeri, ihtiyaç duyulduğu zaman ortaya çıkar.
-
Ağaç yaşken eğilir. Çocuklar küçük yaşta eğitilir ve yönlendirilirse, gelecekte olumlu alışkanlıklar kazanırlar.
-
Acele işe şeytan karışır. Telaşla yapılan işler genellikle kötü sonuçlanır.
-
Akıl akıldan üstündür. Farklı bakış açıları ve fikirler, daha iyi kararlar almamıza yardımcı olur.
-
Allah dağına göre kar verir. Herkes kendi kapasitesine göre yük ve sorumluluk altına girer.
-
Alma mazlumun âhını, çıkar âheste âheste. Kötülük yapanlar, er ya da geç yaptıklarının cezasını çekerler.
-
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. Bir olay ya da durumun varlığı, belirtilerinden anlaşılır.
-
Ayağını yorganına göre uzat. Gelir-gider dengenizi koruyun, imkanlarınızı aşmayın.
-
Bir elin nesi var iki elin sesi var. İşbirliği ve dayanışma, zor işleri başarmamızı sağlar.
-
Büyük balık, küçük balığı yutar. Güçlüler, zayıfları ezer veya kontrol eder.
-
Cahile söz anlatmak, deveye hendek atlatmaktan zordur. Bilgisiz kişileri ikna etmek çok zordur.
-
Çam sakızı, çoban armağanı. Küçük ama anlamlı hediyeler de değerlidir.
-
Çıkmadığın candan umut kesilmez. Ölüm hariç her şeyin ümidi vardır.
-
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar. Gerçekleri söyleyenler, çıkarlarından rahatsız olanlar tarafından dışlanır.
-
Düşmez, kalkmaz bir Allah. Hiçbir şey kalıcı değildir, iyi ve kötü dönemler yaşanır.
-
Etme bulma dünyası. Yaptığımız kötülükler bize geri döner.
-
Fırsat her vakit ele geçmez. Sunulan fırsatları değerlendirmek önemlidir.
-
Gülme komşuna, gelir başına. Başkalarının başına gelenler, gün gelir sizin de başınıza gelebilir.
-
Gülü seven dikenine katlanır. Sevdiğimiz şeylerin uğruna fedakarlık yaparız.
-
Gün doğmadan neler doğar. Gelecek neler getirir bilinmez, umut etmek önemlidir.
-
Güneş girmeyen eve doktor girer. Sağlık için temiz ve güneşli ortamlar önemlidir.
-
Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır. Herkesin kendine özgü çalışma yöntemleri vardır.
-
İki cambaz bir ipte oynamaz. Kazanmak için rekabet edenler işbirliği yapamazlar.
-
Kaçan balık büyük olur. Ele geçirilemeyen fırsatlar abartılır.
-
Lâfla peynir gemisi yürümez. Çalışmadan bir yere varılmaz.
-
Mart kapıdan baktırır, kazma-kürek yaktırır. Mart ayında hava şartları değişkendir, soğuğa karşı önlem almak önemlidir.
-
Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli. Başarıya ulaştıktan sonra mütevazı olmak gerekir.
-
Nerde birlik, orda dirlik. Birlik ve beraberlik toplumsal huzuru sağlar.
-
Nikâhta keramet vardır. Evlilik, insanları birbirlerine bağlar ve sevgiyi arttırır.
-
Otu çek, köküne bak. Bir kişinin gerçek yüzünü görmek için geçmişine bakmak gerekir.
-
Öfkeyle kalkan, zararla oturur. Öfkeyle alınan kararlar genellikle olumsuz sonuçlar doğurur.
-
Önce can, sonra canan. kendimizin sağlığı ve güvenliği her şeyden önemlidir.
-
Papaz her gün pilâv yemez. Her zaman aynı fırsatlar veya imkanlar olmayabilir.
-
Para ile imanın kimde olduğu belli olmaz. İnancın içsel bir şey olduğunu ve herkesin farklı görünebileceğini unutmamak gerekir.
-
Parayı veren düdüğü çalar. Para, arzuları gerçekleştirmek için kullanılabilir.
-
Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. Bir durumun sonucunu önceden tahmin etmek mümkün olabilir.
-
Pilâvdan dönenin kaşığı kırılsın. Bir hedefe ulaşmak için sonuna kadar mücadele etmek gerekir.
-
Rüzgâr esmeyince yaprak kıpırdamaz. Her olayın bir sebebi vardır.
-
Rüzgâr eken, fırtına biçer. Kötülük yapanlar, daha büyük sıkıntılarla karşılaşırlar.
-
Sabah ola, hayır ola. Geleceğin ne getireceği bilinmez, umut etmek önemlidir.
-
Sabrın sonu selâmettir. Zorluklara katlananlar sonuçta başarıya ulaşırlar.
-
Sakınılan göze çöp batar. Çok fazla korumak istediğimiz şeyler bazen zarar görebilir.
-
Sakla samanı, gelir zamanı. Gereksiz görünen şeyler ileride işe yarayabilir.
-
Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır. Güzel sözlerle herkesi ikna etmek mümkündür.
-
Tereciye tere satılmaz. Bir konuda uzman olanlara o konudan bahsetmek gereksizdir.
-
Terzi kendi söküğünü dikemez. İnsanlar genellikle kendi eksikliklerini göremezler.
-
Ucuz etin yahnisi yenmez. Kalitesiz ürünlerden iyi sonuç almak zordur.
-
Ummadığın taş baş yarar. Beklenmeyen olaylar büyük etkiler yaratabilir.
-
Umut, fakirin ekmeğidir. Yoksul insanlar geleceğe umutla bakarlar.
-
Üzüm üzüme baka baka kararır. İnsanlar, birlikte vakit geçirdikleri kişilerin özelliklerini edinirler.
-
Vakitsiz öten horozun başını keserler. Her sözün doğru zamanı vardır.
-
Yalancının mumu yatsıya kadar yanar. Yalanlar kısa sürelidir, sonunda ortaya çıkar.
-
Yarım elma, gönül alma. Küçük bir hediye bile sevgiyi göstermek için yeterlidir.
-
Yuvayı yapan dişi kuştur. Ev işleri genellikle kadınlara aittir.
-
Zahmetsiz rahmet olmaz. Başarı için çaba sarf etmek gerekir.
-
Zararın neresinden dönülse kârdır. Zararlı bir durumdan çıkmak için asla geç değildir.
-
Zenginin malı, züğürdün çenesi yorar. Yoksul insanlar genellikle zenginlerin zenginliğinden bahsederler.