Washington’dan iki bilim insanı ekibi, uykunun beyindeki yavaş elektrik dalgalarının, Alzheimer hastalığıyla ilişkili proteinler de dahil olmak üzere atık ürünleri beynin derinliklerinden yüzeyine taşıdığına dair kanıtlar sunuyor.
Beynin içinden geçen bir kanal, bir boru görevi görerek atıkları beyni vücudun geri kalanından ayıran bariyerin üzerinden dışarı taşıyor. Bu atıklar daha sonra böbrekler tarafından filtrelenmek üzere kan dolaşımına bırakılır.
Ancak yaşlanma, kafa travması ve kronik stres gibi faktörler nedeniyle sistem düzgün çalışmadığında bu atıklar beyinde birikerek dejeneratif beyin bozukluklarına yol açabilecek iltihaplanmaya neden olabilir.
Fareler üzerinde yapılan çalışmalar, uyku sırasında beyindeki dalgaların beyin omurilik sıvısının beyinden geçerek kan-beyin bariyerini aşmasına neden olan bir kuvvet yarattığını ortaya koydu. Bu kuvvet, atıkların beyinden uzaklaştırılmasını sağlar.
“Nöronlar minyatür pompalar gibidir,” diyor araştırmacı Dr. Li-Feng Jiang-Xie. “Senkronize sinirsel aktivite, sıvı akışını ve beyindeki atıkların temizlenmesini sağlıyor.”
“Bu süreci güçlendirerek, aşırı atıkların beyinde birikerek nörodejenerasyona neden olduğu Alzheimer ve Parkinson hastalığı gibi nörolojik hastalıkları geciktirme veya hatta önleme potansiyelimiz var,” diyor Dr. Jiang-Xie.
Bu bulgular, Alzheimer hastalığı ve diğer bunama hastalıklarının nedenlerine ilişkin araştırmalara ışık tutuyor ve bu hastalıkları önleme ve tedavisi için yeni yolların keşfini destekleyebilir.
Araştırmacılar, bu çalışmanın beyindeki atık temizleme sisteminin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacağını ve nörolojik hastalıkların tedavisinde yeni yaklaşımlara yol açacağını umuyorlar.
