Ücretlilere Görünmeyen Vergi Zulmü: Tarife Dilimi Adaletsizliği
Giriş
Enflasyon dönemlerinin en büyük mağdurları ücretliler ve dar gelirlilerdir. Serveti olanların varlıkları enflasyona karşı değerini korurken, bordro mahkumlarının maaşları hızla erir. Türkiye’de ücretlilerin enflasyonla eriyen maaşlarına bir de tarife dilimleriyle yapılan adaletsizlikler ekleniyor.
Tarife Dilimi Nedir, Neden Önemlidir?
Gelir vergisinde artan oranlı vergileme uygulanır. Ücret gelirleri de Gelir Vergisi Kanununa göre vergilendirildiği için artan oranlı tarife dilimi yoluyla vergilenir. Tarife dilimleri, ücretlilerin yıl başındaki net maaşlarının ilerleyen aylarda azalmasına neden olur.
Gizli Vergi Zammı: Düşük Tarife Dilimleri
Tarife dilimleri yıllardır olması gereken düzeyin altında belirlenmektedir. Bu, ücretlinin yıl içinde kısa bir süre içinde üst dilimdeki vergi oranı üzerinden vergilendirilmesine neden olur. Bu da ekstra vergi ödeme anlamına gelir ve aslında gizli bir vergi zammıdır.
Tarife Dilimlerinin Maaş Artışlarını Takip Edemediği
Aşağıdaki tablodan görüleceği üzere, 2000 yılında gelir vergisi tarifesinin ilk dilimi bir aylık brüt asgari ücretin 21 katına denk gelmekteydi. 2010 yılından itibaren ilk gelir dilimi asgari ücretin bir yıllık brüt tutarının altına düşmüştür. Bu, tarife dilimlerinin maaş artış oranını takip edemediğini göstermektedir.
Ücretlilerin Vergi Kaybı
2000 yılında gelir vergisi tarifesinin ilk dilimi brüt asgari ücretin 21 katı olsaydı, bugün ilk vergi dilimine 420.000 TL’yi aştığında girilecekti. Bu, birçok çalışanın bir üst dilime geçmeyeceğini ve daha az vergi ödeyeceğini anlamına gelirdi.
Tarife Dilimi Adaletsizliğinin Sonuçları
Mevcut tarife dilim sistemi, çalışanın, emekten, ücretten yana değildir. Ortalama 60.000 TL brüt maaş alan bir vatandaş, bu gizli vergi zammı nedeniyle bu yıl için 42.240 TL daha fazla gelir vergisi ödemiş olacaktır.
Adaletsizliğe Son: Tarife Dilimi Zulmüne Hayır
Ücretlilerin talebi, yeni bir istisna değil, yıllarca dilim dilim kaybolan gelir kayıplarına son verilmesidir. Bu talebe hayır demek mümkün mü?
Sonuç
İşçiye, emekçiye, memura yıllarca tarife dilimi ile zulmedenler, hayat pahalılığıyla sınayanlar, enflasyon canavarıyla baş başa bırakanlar; “vergi adaletini tesis edeceğiz” cümlesini boşuna kurmasınlar…
